Quản lý nhân sự hiệu quả là bước đệm cho hoạt động kinh doanh thành công. Nhà lãnh đạo  có tầm nhìn là người biết lựa chọn cho doanh nghiệp một phương pháp quản trị nhân lực đúng đắn. Dưới đây là 3 mô hình được phát triển trên cơ sở 3 học thuyết nổi tiếng về quản lý nhân sự và hãy xem mô hình nào là phù hợp nhất với các doanh nghiệp trong thời đại công nghệ 4.0.

1. Mô hình quản lý nhân dựa trên thuyết nhu cầu Maslow làm nền tảng

Theo Maslow, nhu cầu con người chia làm hai nhóm chính là nhu cầu cơ bản và nhu cầu nâng cao. Khi con người được đáp ứng những nhu cầu cơ bản để tồn tại như ăn, uống, ngủ,..thì dần chuyển sang những nhu cầu cao hơn như có được địa vị, danh tiếng, tôn trọng,…Căn cứ vào đó ông tạo ra tháp nhu cầu gồm 5 tầng.Tầng cơ bản gồm nhu cầu sinh học và nhu cầu an toàn. Tầng cao là các vấn đề liên quan đến tinh thần, giao tiếng xã hội và được khẳng định bản thân.

Mô hình quản lý nhân sự dựa theo tháp nhu cầu của Maslow

Áp dụng tháp nhu cầu này như thế nào? Lý thuyết của Maslow yêu cầu các nhà quản trị nhân lực phải nhận biết và phân loại nhân viên của mình để có những biện pháp làm thỏa mãn nhu cầu của họ. Muốn thúc đẩy năng suất công việc, trước hết người lao động phải được đáp ứng những nhu cầu cơ bản bằng việc chế độ lương, phúc lợi công bằng, xứng đáng.

Bên cạnh đó, cần trao cho người lao động những cơ hội để phát triển tài năng, khẳng định năng lực, tôn trọng tiếng nói và xử lý các hành vi gây ảnh hưởng không tốt tới môi trường làm việc của nhân viên.

2. Mô hình quản lý nhân sự dựa trên thuyết X-Y của Douglas McGregor

Ông dành cả đời mình để nghiên cứu và khám phá hành vi của con người và đã đưa ra hai hệ thống trái chiều về bản chất và quản trị con người, đó là thuyết X-Y

Thuyết X:

• Người lao động vốn không muốn làm việc và luôn có tư tưởng trốn tránh công việc nếu có thể.
• Họ thích được kiểm soát vì chỉ có kiểm soát họ mới làm việc tốt được.
• Họ không có ước mơ, hoài bão, chỉ ích kỷ luôn nghỉ về mình trước.

Như vậy, thuyết X mang tính tiêu cực. Từ đó biện pháp quản lý trong trường hợp này là phát thưởng nếu họ làm việc chăm chỉ và sử dụng hình phạt khi họ không chịu làm việc.

Thuyết Y:

• Con người coi làm việc là nhu cầu và bản chất thích làm việc.
• Khi được giao nhiệm vụ, họ tự kiểm tra, rèn luyện và tự điều chỉnh.
• Ai cũng có ý thức trách nhiệm và biết nhận trách nhiệm về mình.
• COn người luôn thích sự sáng tạo và hăng hái làm những công việc sáng tạo.

2 thuyết đối lập nhau trong mô hình quản lý nhân sự dựa trên thuyết củaDouglas McGregor

Quan điểm Y có lòng tin vào con người, luôn khơi dậy tính tự giác và niềm đam mê công việc. Đa số các doanh nghiệp quản lý con người theo hình thức này. Các công ty phần mềm như Microsoft hay google,..thường tuyển dụng người có trình độ chuyên môn cao và làm công việc mang tính sáng tạo, cố gắng tạo ra môi trường làm việc thoải mái, tự do và lý tưởng nhất có thể.

3. Mô hình quản lý nhân sự theo kiểu Nhật của William Ouchi (thuyết Z)

Quản trị nhân sự kiểu Nhật còn được biết đến dưới tên gọi thuyết Z và được phổ biến khắp thế giới vào thời kỳ bùng nổ kinh tế của các nước châu Á thập niên 1980. Khác với Thuyết X (có cái nhìn tiêu cực vào người lao động) và Thuyết Y (quá lạc quan về người lao động), thuyết Z chú trọng vào việc gia tăng sự trung thành của người lao động với công ty bằng cách tạo ra sự an tâm và mãn nguyện cho họ cả trong và ngoài thời gian làm việc.

Quản trị nhân lực kiểu Nhật được sử dụng phổ biến trên thế giới, còn được biết đến với cái tên là học thuyết Z. Thuyết này chú trọng vào sự gia tăng lòng trung thành, sự tin tưởng của nhân viên thông qua việc tạo ra cảm giác an tâm cả trong và ngoài thời gian làm việc của họ.

Nội dung cơ bản của học thuyết Z:

• Luôn nắm được tình hình của nhân viên cấp dưới trước khi đưa ra một quyết định quan trọng.
• Ở cấp cơ sở, nhà quản lý phải giải quyết được những vấn đề thuộc phạm vi của mình, điều hòa phối hợp những quan điểm của nhân viên, khuyến khích họ tích cực tham gia, đóng góp ý kiến với những công việc chung
• Nhà quản lý cấp trung cần thống nhất quan điểm, kịp thời báo lên cấp trên về tình hình của cấp cơ sở và đưa ra ý kiến riêng của mình.
• Tuyển dụng nhân viên lâu dài để tăng tinh thần trách nhiệm, yên tâm gắn bó với sứ mệnh chung của công ty.
• Luôn quan tâm đến nhân viên, tạo sự bình đẳng, không phân biệt giữa cấp trên và cấp dưới.

Học thuyết này tạo được tiếng vang ở châu Á, đặc biệt vào thời điểm bùng nổ kinh tế những năm 1980. Đến nay, các công ty Nhật đã và đang cố gắng nghiên cứu và thay đổi để đem lại nhiều thành công hơn trong việc quản lý nhân sự.

Thật vậy, không có sự đúng sai trong các mô hình này, mà chỉ có sự phù hợp hay không mà thôi. Bởi vậy, nhà quản trị cần thông minh, nhạy bén, thấu hiểu cặn kẽ về đặc điểm, cơ cấu, tính chất của nhân viên để lựa chọn hoặc phối kết hợp các mô hình quản lý con người để đem lại hiệu quả cao nhất.

Tham khảo thêm

Nâng cấp văn hóa doanh nghiệp bằng quản lý nhân sự

Lời khuyên từ chuyên gia về quản lý nhân sự

Lời kết

Nếu bạn đang tìm kiếm một giải pháp phần mềm quản lý nhân sự nhanh chóng, dễ sử dụng lại mang lại hiệu quả tốt, hãy liên hệ ngay hotline 1900 866 695 của Cloudify để được tư vấn nhé.